Rize’de bir dönem kenevirden elde edilen liflerden özel el dokuma tezgahlarında üretilen Rize bezi geleneği, 1960 yılında kenevir üretiminin yasaklanması ile yok olmaya yüz tuttu.
Kenevir ekiminin özel müsaadeyle geçen yıl yine yasallaşmasının akabinde eski gelenek gün yüzüne çıkarıldı. Kültür ve Turizm Müdürlüğü ile Halk Eğitim Merkezi Müdürlüğü’nce bu yıl kenevir ipliği üretim kursu açıldı.
MASA ÖRTÜSÜ, HAVLU, KIYAFET…
Yıllar evvel kenevir ipinin üretimini yapan ustalara ulaşıldı, eğitimler alındı. Kentte usta öğreticiler, kursiyerlerle bilgilerini paylaşarak kenevir ipliği üretimine başladı.
Hint kenevirinden elde edilen iplikle özel el dokuma tezgahlarında üretilen Rize bezinden masa örtüsü, havlu ve kıyafetler dikiliyor. Bitkisel liflere sahip terletmeyen, sağlıklı özel kumaştan hazırlanan dikimler ilgi görüyor.
“GELECEK KUŞAKLARA AKTARACAĞIZ”
Kenevir ipliği dokuma kursu eğitmeni Beyhan Şuşoğlu Şişman, “Bahçemdeki kenevirin hasadını yaptıktan sonra elimize kalan kenevir saplarından kendir ipi üretmek için çalışma başlattım. Eski yıllarda kendir ipi üreten yaşlılarımızı buldum, üretim kademelerini öğrendim. Kenevir ipi üretim kursuna usta öğretici olarak başladım.
Yıllar sonra birinci sefer açılan bu kursta dokuma öğretmeni olan usta öğreticilerle birlikte klasik tekniklerle üretimi öğrendik. Ürettiğimiz kenevir ipleriyle tezgahımızda kenevir bezleri hazırlıyoruz. Biz de bu kültürümüzü gelecek kuşaklara aktaracağız.” dedi.
“EMEK İSTİYOR”
Kurs eğitmeni Emine Kamberoğlu da “Büyükannelerimizin, ninelerimizin bin bir zahmetle yaptığı kendir ipini artık biz de birebir onların formülleri ile öğreniyoruz. Kenevir liflerinden ip yapıyoruz. Bu iplerle de tezgahlarımızda kumaşı dokuyarak dokumanın her alanında kullanılabilmesini sağlayacağız. Kenevir çalılarının birbirinden hoş dokumalara dönüşmesi nitekim mucizevi bir şey, büyük bir emek var.” diye konuştu.
“KENEVİR KUMAŞINDAN MASKE YAPIYORUZ”
Kendir ipinden yapılan kumaştan maske üreterek yeni üretim alanı oluşturduklarını söyleyen kurs eğitmeni Kadriye Yıldız ise “Kendir ipinden yaptığımız dokumalardan tekstil eserleri ortaya çıkarabiliyoruz. Elbiseler, gömlekler, iç giyim üzere birçok eser yapabiliriz. Ben de şu anda herkesin çok muhtaçlığı olan maske yaptım.
Şimdi öğrenme evresinde olduğumuz için bizim yaptığımız kendir ipleri kalın oluyor ve hasebiyle kumaşı da sert oluyor. Kendir ipi üretimi ile ilgili araştırmalar yaparken ninelerimizin yaptığı en az 60 yıllık kendir ipleri bulduk. Tezgahlarda dokuyarak kumaş elde ettik. O yumuşak kumaşlardan da maske yaparak farklı bir alanda kıymetlendirmiş olduk.” dedi.
MARMARA ÜNİVERSİTESİ’NİN DÜZENLEDİĞİ MÜSABAKADA 1’İNCİ SEÇİLDİ
Kenevir ipliğinden diktiği kıyafet Marmara Üniversitesi’nin düzenlediği tasarım müsabakasında birinci seçilen usta öğretici Yücel Bayraktar, “Elbisenin kumaşını yörede üretilen kenevir ipleriyle dokuduk. Üzerine ayva çiçeği ve dikine lokum ismi verilen desenler yerleştirdik. Tekrar kenevir ipinden mekik oyaları yaparak elbisenin üzerini süsledik. Bu elbise ile kenevir ipinden dokunan kumaşlarla neler yapılabileceğini de ortaya koyduk.” sözünü kullandı.
Ensonhaber