Japonya’da, geçen yılın şubat ayında birinci koronavirüs olayının tespit edilmesinin akabinde, hükümet tarafından alınan tedbirlerin denetlenmesi için ulusal misyon gücü kurulurken, acil durum ilan edilerek ülke hudutları kapatıldı, sokağa çıkma yasağı uygulandı.
Periyodun başbakanı Abe Şinzo, nisan başında evvel 7 bölgede, 16 Nisan’da ise ülke genelinde OHAL ilan etti. Güzelleştirilen sıhhat kuralları ve olay artış suratının düşmesiyle 14 Mayıs’tan itibaren kademeli olarak olağanlaşmaya başlanan Japonya’da, 4 Temmuz-9 Ağustos’ta yapılması planlanan 2020 Tokyo Olimpiyat Oyunları da ertelendi.
SEYAHAT KISITLAMALARI VE OLİMPİYATLARIN ERTELENMESİ
Halihazırda seyahat kısıtlamalarıyla sekteye uğrayan turizm dalı, olimpiyatların ertelenmesiyle büyük darbe aldı. Bu durum karşısında hükümet 1 trilyon 350 milyar yenlik (12 milyar 500 milyon dolar) “Seyahate Çık” kampanyasıyla iç turizmi canlandırmak istese de daldaki kaybı kapatmada yetersiz kaldı.
Abe Şinzo’nun başbakanlıktan istifa etmesinin akabinde seçim süreci yaşanan Japonya’da, 25 Aralık’ta koronavirüsün “daha süratli yayılabilen” mutasyonunun birinci hadiselerinin tespit edilmesi, 2021 açısından da belirsizliklerin devamına işaret etti.
YAKLAŞIK 2.3 TRİLYON DOLARLIK DAYANAK VERİLDİ
Japonya’da, öteki ülkelerde olduğu üzere ekonomik faaliyetler neredeyse durma noktasına geldi. İktisadının yüzde 90’ından fazlasını küçük ve orta ölçekli işletmelerin oluşturduğu ülkede, güçlü süreçte birçok şirket hayatta kalamadı. Gelinen noktada salgın kaynaklı yaklaşık 4 bin 500 vefatın yaşandığı Japonya’da, bugüne kadar yaklaşık 234 trilyon yen meblağında (yaklaşık 2 trilyon 300 milyar dolar) teşvik paketi hayata geçirildi.
Bu ölçüdeki dayanakla iktisattaki talep açığını kapatamayan hükümet, aralık ayında 40 trilyon yen (384 milyar 500 milyon dolar) fiyatında bir teşvik paketi hazırlığı içinde olduğunu duyurdu.
JAPONYA MERKEZ BANKASI PARA SİYASETİNİ “SINIRSIZ” BOYUTA TAŞIDI
Salgının Japonya’da görülmeye başlandığı andan itibaren ekonomik tesirlerini yakın takibe alan BoJ, 18-19 Mart para siyaseti toplantısının çabucak öncesinde, 16 Mart’ta harika toplanarak nakdî gevşemeyi artırıcı tarafta bir dizi önlem açıkladı.
Bu kapsamda Japon devlet tahvili alımları ve dolar bazlı fon sağlama süreçleri de dahil olmak üzere çeşitli operasyonlar gerçekleştireceğini duyuran banka, kurumsal finansmanı kolaylaştırmaya yönelik yeni bir operasyonun başlatılmasını da içeren tedbirler aldı. Öte yandan şirket tahvil ve bonosu alımlarında üst limit 2 trilyon yene, borsa yatırım fonunda (ETF) yıllık 12 trilyon yene, Japon gayrimenkul yatırım fonlarında (J-REIT) yıllık 180 milyar yene çıkarıldı.
Banka, 27 Nisan’da sona eren toplantısında ise para siyasetini daha da gevşetti ve sınırsız ölçüde devlet tahvili alımı yapacağını bildirdi.
Mayıs ayına gelindiğinde, küçük ve orta ölçekli işletmelerin finansmanını desteklemeye yönelik yaklaşık 30 trilyon yenlik faizsiz ve teminatsız kredi fonunu devreye alan banka, daha evvel açıklanan önlemlerin mühletini de 6 ay uzatarak Mart 2021’e kadar sürdürme kararı verdi.
İKTİSATTA TARİHİ DARALMA YAŞANDI
Japonya iktisadı, 2019’da kaydettiği yüzde 0,3’lük büyümenin akabinde, 2020’nin birinci çeyreğinde yüzde 0,5 ve ikinci çeyreğinde yüzde 8,3 daralarak resesyona girdi. Ülke iktisadının ikinci çeyrekte kaydettiği küçülme, karşılaştırılabilir gayrisafi yurt içi hasıla bilgi setinin başladığı 1980’den bu yana en sert daralma olarak kabul edildi.
Tüm bunlar salgından evvel düşük ekonomik büyümeyle uğraş eden Japonya’da, hastalığın mali tesirlerinin önemli boyutta olduğunu ortaya koydu.
Japonya iktisadı, olağanlaşma sürecinin akabinde atılan adımlar ve ekonomik faaliyetin başlamasıyla üçüncü çeyrekte ise yüzde 5,3 büyüme kaydetti.
BoJ’un en son ekim ayında yayınladığı ekonomik aktivite ve fiyat görünümüne ait beklentilerine nazaran, geçen yıl ülke iktisadının yüzde 5,5 daralması bekleniyor. İktisadın 2021’de ise yüzde 3-3,8 bandında büyüyeceği öngörülüyor.
Öte yandan Milletlerarası Para Fonu (IMF) ise Japon ekonomisindeki daralmanın 2020’de yüzde 5,3 seviyesinde gerçekleşeceğini, ülkenin bu yıl ise yüzde 2,3 büyüme kaydedeceğini iddia ediyor.
ENFLASYONDA GAYE ÇIKMAZA GİRDİ
Ortalama yaşı 48,4 olan Japonya nüfusu, bu oranla dünyanın en yaşlı ülkesi pozisyonunda bulunuyor. Harcama eğilimi az olan ülkede, merkez bankası da uzun yıllardır deflasyonla çaba ediyor.
BoJ’un, ekim ayında açıkladığı enflasyon orta noktası beklentisi 2020 mali yılı için yüzde eksi 0,6 seviyesinde bulunuyor. IMF ise fiyatlar genel düzeyinin Japonya’da 2020 sonunda yüzde 0,1 düşeceğini, bu yıl için ise enflasyonun yüzde 0,3 olacağını öngörüyor.
İŞSİZ SAYISI 4 YILIN EN YÜKSEK DÜZEYİNE ÇIKTI
Japonya’da 2018 ve 2019’da aylık ortalama yüzde 2,4 seviyesinde gerçekleşen işsizlik oranı, koronavirüs nedeniyle 2020’de yüzde 2,8’e yükseldi. Ülkede, ocak ayından itibaren kademeli artan işsizlik oranı ekimde yüzde 3,1 ile Mayıs 2017’den bu yana en yüksek seviyeyi gördü. İşsizlik oranı, kasımda tekrar yüzde 3 bandının altına inerek yüzde 2,9 seviyesinde gerçekleşti.
Ülkede işsiz sayısı, ekimde 2 milyon 140 binle Mart 2016’dan bu yana gördüğü en yüksek düzeye çıkarken, kelam konusu sayının kasımda 1 milyon 980 bine gerilemesi dikkati çekti.
Japonya’da kasım prestijiyle bakıldığında, ülkede iş gücünün 69 milyon 10 bin kişi olduğu görülürken, bu sayı 2019 sonuna nazaran 210 bin daha aşağıda bulunuyor. İşsiz sayısının ise Kasım 2020’de bir evvelki yıl sonuna nazaran 460 bin arttığı görülüyor.
Dünyanın ulusal gelire oranla en yüksek kamu borcuna sahip ülkesi pozisyonundaki Japonya’da, koronavirüsün iktisada tesirlerini azaltmak gayesiyle devreye alınan teşvikler bu oranın daha da yükselmesine neden oldu.
Ensonhaber
