Dünyada mevcut obezite salgınının asıl nedeni çok yemek yemenin olmadığı, bunun tersine büyük oranda süratli sindirilebilen karbonhidrat başta olmak üzere çok glisemik yeme alışkanlığı olduğu ortaya koyuldu. Bu cins besinlerin metabolizmayı temelden değiştiren, yağ depolamayı, kilo alımını ve obeziteyi artıran hormonal yansılara neden olduğu belirtiliyor.
Sputnik Türkiye’de yer alan habere nazaran; olağan diyet rehberlerinde, kilo vermek isteyen insanlara, yiyecek ve içeceklerden aldıkları kalori ölçüsünü azaltmaları ve fizikî aktivitelerle harcanan kalori ölçüsünü artırmaları öneriliyor. Bu yaklaşım kilo alımının, tüketilen gücün harcanan güçten fazla olmasından kaynaklandığını belirten yüzyıllık güç istikrarı modeline dayanıyor.
‘KARBONHİDRAT-İNSÜLİN MODELİ’
Lakin ‘Amerikan Klinik Beslenme Mecmuası’nda yayınlanan bir araştırma, alternatif bir model olan karbonhidrat-insülin modelinin obezite ve kilo alımını daha iyi açıkladığını öne sürerek, güç istikrarı modelinde eksikler olduğunu belirtti.
Karbonhidrat-insülin modeli, obezitenin ana nedeni çok yemek yemek olmadığını, bunun yerine bilhassa süratli sindirilebilen karbonhidrat üzere yüksek glisemik yüke sahip besinlerin çok tüketiminin asıl neden olduğunu tez ediyor.
‘DAHA FAZLA YEMEK YEMEK BİLE YETMEYEBİLİR’
Yüksek oranda işlenmiş karbonhidratlar yendiğinde, bedende insülin salgısını artıyor ve glukagon salgısını azalıyor. Bu da yağ hücrelerine daha fazla kalori depolamaları için sinyal göndererek, kas ve metabolik olarak etkin olan dokuların gereksiniminden daha az güç sağlamasına neden oluyor. Bu durum da beyinde, bedenin gereğince güç elde etmediği algısına yol açarak, açlık hissine neden oluyor.
Ayrıyeten, bu durumdan kaynaklı olarak enerjiyi fazla harcamamak ismine beden metabolizması da yavaşlayabileceği, sonuç olarak daha fazla yemek yemenin bile açlık hissini gidermeye yetmeyebileceği belirtiliyor.
Araştırmaya nazaran, obeziteyi önlemek için ne kadar yiyecek tüketildiğine değil, daha çok yenilen besinlerin hormonları ve metabolizmayı nasıl etkilediğine bakmak gerekiyor. Buna nazaran de tüm kalorilerin beden için tıpkı olduğu savından yola çıkarak, güç istikrarı modelinin bu noktayı gözden kaçırdığı tabir ediliyor. Lakin 1900’lerin başında başlayan, milletlerarası alanda tanınan 17 bilim insanı ve klinik araştırmacının yazdığı karbonhidrat-insülin modeli ise ne kadar tüketildiğinden daha çok yiyeceklerin içeriğine bakıyor.
TAHLİL, TÜKETİLEN BESİNLERE ODAKLANMASI
Sonuç olarak, karbonhidrat-insülin modeli, ekseriyetle uzun vadede işe yaramayan inşalara daha az yemeyi tavisye eden güç istikrarı modelinin tersine tüketilen besinlere odaklanması gerektiğini savunuyor.
Araştırmacılar her iki modeli test etmek ve tahminen ispatlara dayalı olarak daha iyi bir model geliştirmek için daha fazla araştırmaların gerektiğini belirtti.
ABD Hastalık Denetim ve Tedbire Merkezleri’nin datalarına nazaran, obezite ülke nüfusunun yüzde 40’ını etkiliyor, bu insanların kalp hastalığı, felç, tip 2 diyabet ve birtakım kanser çeşitlerine yakalanma riskiyle karşı karşıya kaldığı söz ediliyor.
Cumhuriyet
