Bilindiği üzere, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 14 üncü unsurunda, “Devlet memurları, kendileriyle, eşlerine ve velayetleri altındaki çocuklarına ilişkin taşınır ve taşınmaz malları, alacak ve borçları hakkında, özel kanunda yazılı kararlar uyarınca, mal bildirimi verirler.” kararı yer almaktadır.
Mezkur Kanunun 109 uncu unsuru kararı mucibince memurların özlük belgesine mal bildirimlerinin konulacağı ve 125 inci hususunda ise belirlenen durum ve müddetlerde mal bildiriminde bulunmamanın kademe ilerlemesinin durdurulması cezasıyla tecziye edileceği karara bağlanmıştır.
Diğer taraftan, 3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Çaba Kanununda, memurların mal bildiriminde bulunması, bildirimlerini yenilmesi, haksız mal edinme yahut gerçeğe ters bildirimde bulunma durumunda uygulanacak vb. konular düzenlenmiştir.
Ayrıca, ek mal bildirimi konusunda 3628 sayılı Kanuna dayanılarak çıkartılan, 15.11.1990 tarihli ve 20696 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Mal Bildiriminde Bulunulması Hakkında Yönetmelik’in 10 uncu hususunda, “3 üncü hususta sayılan vazifelerde bulunanlar, eşleri velayeti altındaki çocukları ve kendilerinin şahsi mal varlıklarında kıymetli bir değişiklik olduğunda, değişikliği izleyen bir ay içinde yeni edindikleri mal, hak, gelir, alacak ve borçlara münhasır olmak üzere ek mal bildirimi vermek zorundadırlar. 8 inci unsurda gösterilen mahiyet ve ölçüdeki malın iktisabı ile hak, alacak yahut gelir sağlanması yahut borçlanılması, mal varlığında değerli değişiklik sayılır” kararı yer almaktadır.
Bu karar ve açıklamalar çerçevesinde,
–Memurlar, olağanda sonu 0 ve 5 ile biten yılların en geç Şubat ayı sonuna kadar bildirimlerini yenilemekle yükümlüdürler.
–Ek mal bildiriminde ise memurlar, eşleri, velayeti altındaki çocukları ve kendilerinin şahsi mal varlıklarında değerli bir değişiklik olduğunda bildirmek zorundadırlar.
–Ek mal bildirimi, değişikliği izleyen 1 ay içinde verilmek zorundadır.
-Ek mal bildirimi için, kendilerine aylık ödenenler net aylık fiyatının 5 katından, aylık ödenmeyenler ise GİH sınıfında 1 inci derecenin 1 inci kademesindeki şube müdürüne ödenen net aylığın beş katından fazla bedel ve meblağdaki, para ve para kararındaki değerli kağıtları, pay senedi ve tahvilleri, altın ve mücevheratı, her türlü kara, deniz ve hava taşıt araçları, traktör, biçer-döver, harman makinası ve öteki ziraat makinaları, inşaat ve iş makinaları, hayvanlar, koleksiyon ve konut eşyaları ile öteki taşınır malları, hakları, alacakları, borçları, gelirleri beyan etmek zorundadırlar.
–Mal bildirimleri memurun özlük işleri ile ilgili birimine verilmek zorundadır.
–Memurun eşi de kamu hizmeti gören memur ise başka ayrı her ikisi de mal bildirimi vermek zorundadırlar.
–Mal bildirimi verilmemesi halinde, 657 sayılı Kanunun ilgili kararı uyarınca şahsa kademe ilerlemesinin durdurulması cezası uygulanacaktır.
–Kademe ilerlemesinin durdurulması cezası alanlar, yürürlükteki mevzuat kararları dikkate alındığında, 10 yıl boyunca daire başkanı kadrolarına, daire başkanı takımının dengi ve daha üstü takımlara, bölge ve vilayet teşkilatlarının en üst yönetici takımlarına, düzenleyici ve denetleyici kurumların başkanlık ve üyeliklerine, vali ve büyükelçi takımlarına atanamayacaklardır.
-Ayrıca, sözleşmeli çalışanın bu cezayı alması durumunda disiplin şurasının kararı alınarak kontratlı işçinin misyonuna son verilir.
–Adaylık mühleti içinde bu cezayı alanların ise disiplin amirlerinin teklifi ve atamaya yetkili amirin onayı ile meslekten ilişikleri kesilir.