Ege Denizi’ndeki sismik hareketlilik Türkiye’yi de endişelendiriyor.
Muğla Vilayet Afet ve Acil Durum (AFAD) Müdürlüğü’nde Ege Denizi Santorini Adası ve etrafındaki sismik aktiviteye yönelik Mümkün Risk Değerlendirmesi Bölgesel Uyum Toplantısı gerçekleştirildi.
Toplantının akabinde AFAD Sarsıntı ve Risk Azaltma Genel Müdürü Prof. Dr. Orhan Tatar, Afetlere Müdahale Genel Müdürü Dr. Sadi Ergin, Bodrum Kaymakamı Mustafa Çit, Prof. Dr. Nurcan Meral Özel, Prof. Dr. Ahmet Cevdet Yalçıner, Prof. Dr. Levent Gülen ve alanında uzman çok sayıda araştırmacı Bodrum’un Turgutreis Mahallesi’ne geldi.
Kaymakam Çit burada yetkililere harita üzerinden bilgilendirmelerde bulundu.
Bölgede incelemelerde bulunan heyet ise zelzele, tsunami ve volkanik patlama ile ilgili açıklamalar yaptı.
“SİSMİK AKTİVİTE YAKLAŞIK 2 BİNE ULAŞTI”
Yaşanan son gelişmelerle ilgili bilgi veren Sarsıntı Risk Azaltma Genel Müdürü Prof. Dr. Orhan Tatar, şu sözleri kullandı:
10- 15 günden bu yana önemli bir sismik aktivite var. Bugün itibariyle bu sismik aktivite yaklaşık 2 bine ulaştı. Bunlar içerisinde 5 ve üzerinde toplam 5 zelzele var. Bunların en büyüğü de 5.2. Bu sarsıntıların bir kısmını değişik kıyılarda ve değişik bölgelerde hissettik. Geçen hafta AFAD’ın uyumunda bir toplantı gerçekleştirdik.
Birçok bilim insanı katıldı, husus enine uzunluğuna değerlendirildi. Mümkün riskler tartışıldı. Bölgelerde uyum toplantıları yapma kararı aldık. Volkanik patlama ve tsunami mevzuları tartışıldı. Ahmet Cevdet Yalçıner hocamız ve grubunun yaptığı modellemeler var. O modellemelerde ortaya çıkan sonuca nazaran muhtemel bir tsunami durumunda kıyılarımıza en erken ulaşma müddeti 1 saat. Kıyılarımızda rastgele bir yıkıcı tesir yapmayacağını da söyleyebiliriz.
‘VATANDAŞLARIMIZIN PANİK YAPMASINA GEREK YOK’
Prof. Dr. Tatar, sözlerini şöyle sürdürdü:
AFAD olarak vatandaşlarımızı bilgilendirmek durumundayız. Vilayet, ilçe planlarımızı kıymetlendiriyor ve farkındalık faaliyeti yürütüyoruz. Vatandaşlarımızın panik yapmasına gerek yok, devletimizin bütün organları gerekli çalışmaları yapıyor. Toplumsal medyada oluşabilecek dezenformasyonlara prestij edilmemeli, resmi kanallardan yapılacak açıklamalar dikkate alınmalı. Bu toplantının devamı yarın Aydın’da yapılacak ve buradan Didim’e geçeceğiz.
Kandilli Rasathanesi ve Zelzele Araştırma Enstitüsü birinci bilgiyi aldıktan sonra AFAD’a tsunami uyarısı yapıyor. AFAD da muhtaçlık durumunda mahallî idarelere ve vatandaşlara Afet İdaresi ve Karar Takviye Sistemi (AYDES) üzerinden kısa iletiyle, ezan sistemiyle, yerelde kurulan taşınabilir siren sistemleriyle titreşimli bildiri formülleriyle bu durumu aktaracağız.
‘YAPMAMIZ GEREKEN KIYIDAN UZAĞA GİTMEK’
Tsunami ile ilgili kıymetlendirme yapan Prof. Dr. Ahmet Cevdet Yalçıner ise “Geçmişe baktığımızda, geçmişten gördüklerimiz gelecekte de tekrarlayabilir fakat can kaybı olmayacak. Zelzelelerin olduğu bölgede tsunami oluşabilir. Tsunami Türkiye kıyılarına geldiğinde gücü azalacak ve yıkıcı tesiri kalmayacak. Mühlet 1 saat ve bizim yapmamız gereken kıyıdan daha uzağa gitmek. Korkmayalım, süremiz var. Zati ihtar gelecek ve birden olmayacak. Kıyıdan uzaklaşarak ziyanı en aza indirmek mümkün” açıklamalarında bulundu.
‘PATLAMA TEHLİKESİ YOK’
Volkanik patlamayla ilgili konuşan Prof. Dr. Levent Gülen de “Sismik zelzele aktivitesi 25 Ocak’tan beri devam etmekte. Yer kabuğunun içine yanlışsız yükselen magma bir magma odasında yer almakta. Bu ortamdaki basınç ve sıcaklık çok fazla. Bunun yanı sıra hem hidrotermal çözeltiler hem de gazlar var. Bunlar basınç yapıyor. Hidrokraking yani hidro parçalama yapıyor. Küçük zelzelelerin oluşmasının nedeni hidrokraking. Bu hidrokraking esnasında bölgede 8 tane olağan fay var. 8 faydan kimileri volkanik nedenlerle tetiklenebiliyor. 5 civarındaki büyük sarsıntıları yaratıyorlar. Magma odasının derinliği 7 ila 12 kilometre ortasında, yüzeye ulaşabilmesi için 7 kilometre daha uzaklık var. Şu an itibariyle bir patlama tehlikesi yok. Şayet bu sismik aktivite sığ bölgelere 2- 3 kilometre kadar gelirse volkan püskürmesinden bahsedebiliriz. Gaz çıkışında ortadaki arayı düşünecek olursak Türkiye kıyılarına uzaklık 140 kilometreden fazla gazın taşınması sırasında seyrelme olacaktır. Münasebetiyle Santorini’de gözlenen vefatlar üzere bir olaylar olmayacaktır. Çıkan gazların kimyasal tahlilleri daima yapılmakta ve çıkan gazların yüzde 90’nı karbondioksit saptanmakta. Volkan tehlikesi açısından paniğe kapılacak bir durum yok. Durum 7 gün 24 saat izlenmekte, vatandaşlarımız bu mevzuda müsterih olsun” diye konuştu.