AKP milletvekillerinin Meclis’e sunduğu ve 2017 referandumuyla kaldırılan “askeri mahkemelerin boşluğunu doldurmayı amaçlayan” Askeri Ceza Kanunu ve TSK İşçi Kanunu’nda değişiklik yasa teklifinde, askerlerin yakalanmasıyla ilgili tartışmalı bir düzenleme yer aldı. Buna nazaran, “Kişiye kabahat işlerken rastlanması” ve “suçüstü bir fiilden ötürü izlenen kişinin kaçması mümkünlüğünün bulunması yahut çabucak kimliğinin belirlenme imkanının bulunmaması” durumunda asker şahıslar “herkes tarafından süreksiz olarak yakalanabilecek.” Bu düzenlemeyle, asker bireylerin “kişiye hata işlerken rastlanılması” üzere sonları belirli olmayan bir münasebetle kolluk kuvveti olmayan bireylerce yakalanmasının önü açılıyor.
Yasa teklifinin bu tartışmalı hususunun devamında ise “askerlerin bir cürüm durumunda yetkili askeri makamlar tarafından yakalanmasına ilişkin” düzenlemeler yer aldı. Buna nazaran, “tutuklama kararı yahut yakalama buyruğu düzenlenmesini gerektiren ve gecikmesinde sakınca bulunan hallerde; cumhuriyet savcısına derhal başvurma imkanı bulunmadığı takdirde” amiri, üstü, askeri karakol, nöbetçi, devriye, askeri inzibat ve kolluk vazifelileri asker kişiyi yakalama yetkisine sahip olacak. Yakalanan kişi ve olay hakkında cumhuriyet savcısına çabucak bilgi verilerek buyruğu doğrultusunda süreç yapılacak. Yasa teklifinde askerlerin, hata işlemeleri durumunda kendi amirleri ve üstleri tarafından yakalandıktan sonra yapılacak süreçler düzenlenirken, “herkes tarafından süreksiz olarak yakalama” durumunda yapılacak sürece ait bir düzenleme ise yer almadı.
Teklife nazaran ayrıyeten taammüden işlenen hatadan ötürü bir yıl ve daha fazla mahpus cezasına mahkûm olan TSK çalışanı, mahkûmiyet kararıyla birlikte TSK’den çıkartılacak ve rütbeleri geri alınacak.
‘TEHLİKELİ SONUÇLARA YOL AÇAR’
Emekli askeri hâkim Albay Ahmet Zeki Üçok, “asker şahısların herkes tarafından yakalanmasına” yönelik düzenlemeyle ilgili Cumhuriyet’e şu değerlendirmeyi yaptı: “Bu düzenlemenin içine askerlerin herkes tarafından yakalanabileceğine dair garip bir düzenleme konulmuş. Düzenlemede bir muğlaklık var, rastgele bir kolluk yetkisi olmayan bir kişi, asker kişinin hata işlediğini nasıl tespit edecek ve onu yakalayacak? Bunun düzeltilmesi gerekiyor, çok tehlikeli sonuçlara yol açabilir.”
Cumhuriyet
