İstanbul’un mümkün bir sarsıntıya hazır olmadığı bir gerçek. Büyük Marmara Depremi’nin 22. yılında Arama Kurtarma Derneği (AKUT) Lideri Recep Şalcı ile zelzeleye hazırlık sürecini konuştuk. Şalcı, kentlerde zelzelenin akabinde toplanacak boş yer olmadığına dikkat çekti.
İstanbul’u bekleyen büyük zelzele için yapılacak çalışmaların pandemi nedeniyle durduğunu aktaran Şalcı, “Hâlâ mümkün büyük bir afet için uyum kısmı gereğince oturmamış durumda. En büyük eksiklik ise kurumlar bu zelzeleye hazırlanırken vatandaşın hazırlıklarının eksik olması” dedi.
– Beklenen büyük İstanbul sarsıntısına sizce hazır mıyız?
RECEP ŞALCI: İstanbul üzere bir megapol için, şayet binalarınız, yapı stoklarınız sarsıntıya güçlü değilse, hazır olmak kavramından pek kelam edemezsiniz. Asıl hayat kurtaran, “afete hazırlık” ve “afet kültürü”dür. Arama kurtarma gruplarımız dünyada birinci beşe girer, sahiden çok yeterliyiz. Lakin yapılarımızın sarsıntıya karşı dayanıklılığı ve zelzele öncesi hazırlıklar konusunda birebir şeyi maalesef söyleyemeyiz. Keşke arama kurtarma takımlarımızın dünya standardı yerine, yapılarımızın zelzele dayanıklılığı konusundaki dünya standardı ile gurur duysaydık.
TATBİKATLAR YAPILACAK
– İstanbul sarsıntısına ait tahliye planları nelerdir?
Tahliye planlamasını üç sürece ayırmak gerekiyor. Birincisi, bir zelzele olduğu anda oluşacak tahliye yani insanların binalardan inançlı bir halde çıkıp toplanma bölgelerine ulaşana kadar olan süreç. İkincisi, toplanma bölgelerinden barınma alanlarına tahliye ve sonuncusu öbür vilayetlerden ve ülkelerden gelecek arama kurtarma gruplarının tahliyesi. İstanbul Sarsıntı Müdahale Planı açıklandı fakat açıklanması kâfi değil. Halk bu planı iyi öğrenip neler yapması gerektiğini, hangi noktalara, nereden gitmesi gerektiğini, nerede toplanması gerektiğini çok iyi bilmeli, İstanbul’da, halkın katılacağı geniş tahliye tatbikatları yapılacak.
AKSİYON PLANI KOŞUL
– Yurttaşlar zelzele öncesi, sarsıntı anında ve sonrasında neler yapmalı?
Yaşanan binanın sarsıntıya karşı güçlü olduğundan emin olması gerekiyor. Bunu yaptıktan sonra bir aile acil durum aksiyon planı oluşturmak gerekiyor. Zelzele sırasında tahliye yolları, nerede buluşulacak, bunların belirlenmesi koşul. Sarsıntı sonrasında da bağlantı kanallarını çok iyi kullanmak gerekiyor.
Sahiden acil durumlar için irtibat kanallarını kullanmak, zelzele sırasında yapmamız gereken temel şeylerden birisidir. AKUT gönüllüleri, “Güvendeyim” isminde bir aplikasyon hazırladı. Afet durumlarında, pozisyon bilgilerinizin kısa bildiri yoluyla daha evvelce belirlediğiniz bireylere gönderilerek inançta olduğunuzun bildirilmesine yardım eden bir taşınabilir uygulama.
VAKİT KAYBETMEDEN…
– Sarsıntıya hazırlık sürecinde sizce eksiklikler neler?
Yapılacak çalışmalar maalesef pandemi nedeni ile yapılamadı. Planların tatbikatlarla pekiştirilmesi eksik kaldı. Bununla bir arada, hâlâ mümkün büyük bir afet için uyum kısmı gereğince oturmamış. Beklenen zelzeledeki en büyük eksiklik ise kurumlar bu zelzeleye hazırlanırken vatandaşın bu hususta hazırlıklarının eksik olması. Sarsıntıdan en çok etkilenecek ve ziyan görecek bireyler vatandaşlar. Vakit kaybetmeden vatandaşların bu sarsıntıya hazırlanması gerekmektedir.
Cumhuriyet