Buca’da yaklaşık 62 yıl hizmet veren lakin daha sonra kentin gelişimiyle birlikte yerleşim alanlarının merkezinde kalan Buca Cezaevi 1 ay evvel kapatılarak büsbütün boşaltıldı. Türkiye’nin en büyük ceza infaz kurumlarından bir tanesi olan ve toplam 69 bin metrekarelik alanda 16 farklı bloktan oluşan Buca Cezaevi’nin kapatılmasıyla birlikte yerine ne yapılacağı ise merak konusu oldu. Adalet Bakanlığı, Etraf ve Şehircilik Bakanlığı, Buca Belediyesi, İzmir Büyükşehir Belediyesi üzere kurumların ve İzmir milletvekillerinin dahil olduğu süreçte, yapılan çeşitli tepelerin akabinde çıkan ortak karar bölgenin yeşil alan, park ve yol olarak kullanılması tarafındaydı. Bölge halkı, STK’ler ve meslek odaları da AVM yapılmamasını talep ediyor.
PLAN DEĞİŞİKLİĞİ KOŞUL
Cezaevi yerinin 20 Ekim 2003 tarihinde yapılan imar planlarına nazaran 24 bin 580 metrekaresi ticaret merkezi kullanımına ayrılırken 20 bin 643 metrekaresi park alanı, 6 bin 50 metrekarelik kısmı otopark alanı 7 bin 676 metrekaresi ise eğitim alanı kullanımına ayrılmış durumda. Mevcut imar planları geçerli olduğu ve yeni bir düzenlemeye gidilmediği takdirde eski cezaevinin bulunduğu alanın yaklaşık yarısına alışveriş merkezi yapılacak. 34 bin 369 metrekarelik kısmı kamusal maksatlarla kullanılabilecek. Planlarda trafik konusunda badireler yaşanan ilçe merkezini rahatlatacak bir yol ya da yeni güzergâh tahlili ise bulunmuyor. Alanın imar durumuyla ilgili yeni bir düzenlemenin kaide olduğunu tabir eden CHP İzmir Milletvekili Murat Bakan, “AKP iktidarının temel niteliklerden birisi de kamusal alanları bir rant alanı olarak görmeleri ve tüm siyasetlerini buna nazaran uygulamaları. Eğitim tesisi, sıhhat tesisi üzere kamuya ilişkin alanları sattılar. İstanbul’da eski İETT garajını AVM yaptılar. Biz ne yapıyoruz? Kamuya ilişkin alan olan Güzelyalı’daki troleybüs garajını Ahmet Adnan Saygun Sanat Merkezi yaparak kamusal alan niteliğini koruyoruz. Tarihi Havagazı Fabrikası bir öteki örnek. İzmir’in, İzmirlinin ve CHP’nin bakış açısı kent hafızasını koruyarak kamucu, çevreci ve sürdürülebilir kentler yaratmaktır. Buca Cezaevi de kamuya ilişkin bir alandır. Bölgenin rant gayesiyle değil, kamusal yarar ve halkın kullanımı kapsamında değerlendirilmesini bekliyoruz. 1994’teki plana nazaran, 10 bin 217 metrekare yeşil alan, 2 bin 457 metrekare otopark alanı var. 2003 yılında Adalet Bakanlığı’nın talebiyle birtakım değişiklikler yapılmış. Yeşil alan 20 bin 643 metrekareye çıkarılmış. Yani son planda yeşil alanı artırmış ve kamusal yarar sağlamış. Lakin bu kâfi değil. Buca’da nüfus yoğunluğu çok arttı. Buna bağlı olarak da toplumsal donatı alanları yetersiz kaldı. Hem Buca gelişti ve beşerler bu bölgeye yerleşmeye başladı hem de üniversite gençliği artık burada” sözlerini kullandı. CHP’li Bakan, alanın yerine “adalet parkı” yapılmasına yönelik teklifte bulunarak “Cezaevinin anılarını silecek, adalet şehitlerimiz ismine bir adalet parkı yapılmalı. Burası Bucalıların tıpkı Hasanağa Parkı üzere yürüyüş yapacağı, spor yapacağı, dinleneceği, vakit geçireceği, nefes alabileceği bir alan haline getirilmeli. Bucalılar da oraya AVM değil, bir kent parkı yapılmasını istek eder. Yeşil alan olursa hem kentimize hem tüm Buca’ya kıymet katar. Lokal idarelere ve Bucalılara danışılmadan Ankara’da masa başında hazırlanan ve ticareti önceleyen bir planlamayı kabul etmeyeceğiz. Tüm siyasi partilerin mevcut milletvekillerini ve vilayet liderlerini da bu hususta dayanağa bekliyoruz. Zira bu “Halktan mı yanasınız ranttan mı yanasınız?” testi. Ranttan yana olanları ve Buca’ya yapılacak ihaneti ne Bucalılar affeder ne de İzmirliler” dedi. TMMOB Mimar Odası İzmir Şubesi Lideri İlker Kahraman, “Bu alanın alışveriş merkezi yapılabileceğine dair kaygılarımız var. Şayet bu türlü bir şey olursa buna mutlaka karşı çıkacağız. Yargıya gideriz ve davamızı açarız. Bölgede bir kent parkına muhtaçlık var. Yapılacak bir AVM’nin hiçbir yararı olmayacak. Tersine altyapı, trafik, otopark üzere mevzularda yeni külfetler ile karşı karşıya kalabiliriz. Umarız AVM söylentileri dedikodudan ibarettir. Alanın kamusal kullanım haricinde kıymetlendirilmesi yanlış olacaktır” diye konuştu.
AVM İSTEMİYORUZ
Buca Belediye Lideri Erhan Kılıç cezaevi yeri ile ilgili görüşünü şöyle lisana getirdi: “Uzun müddettir burası AVM olmasın diye gayret ediyoruz. Buraya alışveriş merkezi yapıldığı takdirde günlük ek 30-40 binlik bir nüfus yoğunluğu daha ortaya çıkacak. Trafik sorunlu bir durumda, bir de AVM gelirse burası hallaç pamuğuna döner. Etraf ve Şehircilik Bakanlığı’nın yeni bir imar planı hazırlamasını bekliyoruz. AVM hem Buca halkı hem de ilçe trafiği açısından önemli bir sorun yaratır. Bizim önceliğimiz yeni bir yol, sonrasında ise yeşil alan olarak kıymetlendirilmesi. Bucalının kullanabileceği, toplumsal donatı alanlarına sahip, yurttaşın nefes alabileceği alana dönüştürülmesini talep ediyoruz.”
Cumhuriyet