Düşkünlük, gülünçlük, zavallılık. Molière dendiğinde akla çabucak bu üçlü gelecektir. Büyük muharririn metinlerinin üç yüz yıl sonra sahnelenecek derece geçerliliğini müdafaası sanat ismine sevindirici, insanlık ismine düşündürücü. (Yine de) 17. yüzyılda çağının siyasal erk problemi ile hangi sosyoekonomik sınıftan olursa olsun bireyin alanı ölçüsünde iyelik için çırpındığı ferdî erke baş yoran Moliere’in çok sert eleştirdiği arzu-çelişki yumağına, çağımızdan baktığımızda “bencillik” diye tek sözcükte toplayabileceğimiz, insan tabiatının acınası fakat iyileştirilebilir (mi?) halleri diyebiliyoruz.
VERMEK TEMEL İHTİYAÇ
Ankara Devlet Tiyatrosu, Işıl Kasapoğlu ve grubunun yorumuyla Cimri’ye bu türlü şefkatli, hatta duygudaşlık eden bakışla yaklaşmakta. DT’de uzun ortadan sonra birinci sefer bir oyunda başrol üstlenen genel müdür olarak Harpagon’u ete kemiğe büründüren (başarımıyla İsmet Küntay Seçiçi Şura Özel Mükafatı, Sadri Alışık yılın En Başarılı Erkek Oyuncu Mükafatı, Yeni Tiyatro Mecmuası yılın en iyi erkek oyuncu mükafatına paha görülen) Mustafa Kurt’un bu karaktere yaklaşımı için de “halden anlayan” diyebiliriz. Zira Kurt, Harpagon’un düşkünlüğü içinde debelenişine sevecenlikle yaklaşıp onun da evet bir tip fakat yeniden de canı olan bir insan olduğunu akılda tutuyor. Böylelikle Harpagon’un vermeyi bilmezliğine acırken, tahminen kızarken, onu yargılamak yerine kendimize bakıyoruz. Besin, barınma, sevgi, onur nasıl temel gereksinimse, vermek de neredeyse temel ihtiyaç zira. Kimi malını mülkünü paylaşarak bu ihtiyacını karşılar, kimi güler yüzünü göstererek. Kimi el emeğini paylaşır kimi müziğini şiirini… İnsan, vermenin bir yolunu bulur kesinlikle, verilen bir selamın, bir avuç mamanın, bir bardak suyun dünyalara bedel olduğunu bilerek. Anadolu’da, elimizden su içen büyüklerin teşekkür niyetine neden “Su üzere aziz ol” dediğini de.
YARATICI DİZAYNLAR
Düşündürerek akan koşuşan oyun eğlenceli de. Balık tutma sahnesindeki üzere yaratıcı tahlillerle zenginleşmiş sade dekor; alımlamamıza yavaşça istikamet verip böylelikle yer açan ışık; her karakterin olumsuz istikametine im kımızı leke kurdele, file yamayla bezenmiş kostüm dizaynını illa anmak gerek. Sadri Alışık ödüllerinde En İyi Güldürü Bayan Oyuncu Ödülü’ne kıymet görülen -La Fleche karakterinde tabir yerindeyse döktüren- Eda Aydınlı, yardımcı rolde güldürü erkek oyuncu mükafatını alan Tolga Tecer ile tüm oyuncuların enerjik başarımını da.
SANAT DÜZGÜNLEŞTİRİR
Salgında şov akışı kesintiye uğrayan Cimri, geçen günlerde perdelerini tekrar açtı. Tiyatroseverler 16-17-18 Eylül, saat 20:30’da Ankara Devlet Tiyatrosu Macunköy Açıkhava Yaz Sahnesi’nde, yeni dönemle öbür sahnelerde oyunu izleyebilir, kendi düşkünlüklerini sorgulayabilir. Sanat düzgünleştirir. Sanata evet.
Künye: CİMRİ, ANKARA – DT, Yazan Jean – Baptiste Poquelin Molière. Çeviren Sabahattin Eyuboğlu. Direktör Işıl Kasapoğlu. Harpagon, Mustafa Kurt, Cléante Tolga Tecer. Élise Gülin Ersoy. Valere Ulu Baykent; Mariane, Ayşe Seval Ersu. Anselme Kayhan Sarıgöllü. Frosine Fulya Koçak. Simon Efendi Gürkan Gorbil. Jaques Usta İsmet Numanoğlu. La Fleche Eda Aydınlı. Claude Bayan Tuba Erkan Tazebaş. La Merluche/Komiser 1 Gökhan Kutum. Brindavoine/Komiser 2 Barbaros Efe Türkay. Dekor Tasarımı Hakan Dündar. Kostüm Tasarımı Funda Karasaç, ışık tasarımı Osman Uzgören, müzik Kemal Günüç, direktör yardımcısı Eda Aydınlı, reji asistanı Tuba Erkan Tazebaş, Gökhan Kutum
Cumhuriyet