Doluluk oranı düşen barajlar, susuz kalan tarlalar, peşisıra yok olup giden su kaynakları, kirlenen ya da kuruyan derelerimiz, en büyük yaşamsal muhtaçlığımız olan suyun ehemmiyetini bizlere bir kere daha hatırlattı.
Global ısınmanın yanısıra tabiat üzerinde yaşanan insan kaynaklı tahribatlarsu rezervlerinin büyük ölçüde tükenmesine yol açıyor. Artan nüfusla birlikte yükselen su gereksinimimize karşın suyu koruyacak önlemleri bir türlü hayata geçiremediğimiz için 2050 yılından itibaren büyük bir susuzluk dalgasıyla karşılaşacağız. Meteoroloji tarafından yayınlanan son yağış ve sıcaklık raporlarına nazaran, hem son 50 yılın en sıcak yaz mevsimini yaşadık, hem de bölgemizdeki mevsimsel yağışlar yüzde 80 oranında düştü. Uzmanlar, yaşanan su krizinin giderek derinleşeceğine dair ihtarlarda bulunarak tedbir alınması için davetlerini bir sefer daha yineledi.
TEMEL SU TÜKETİMİ TARIMDA
Global ısınma ve buna bağlı ortaya çıkan susuzluk tehlikesini aşmanın mümkün olduğunu tabir eden İzmir Yüksek Teknoloji Üniversitesi (İYTE) Etraf Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Dr. Hatice Eser Ökten, “Susuzluk ya da su kaynaklarımızın bizlere ne kadarsüre yeteceği ile ilgili önümüzde farklı iklim senaryoları mevcut. Öncelikle halkımızın su tasarrufu konusunda bilinçlendirilmesi gerekiyor. Endüstriyi ve ziraî alanı ilgilendiren kısımlar var. Su kullanımında tarım başı çekiyor. Bugün suyun geri kazanımı, arıtılarak yine kullanımında İzmir’de de kıymetli çalışmalar yapılıyor.Jeotermal sularının, arıtma tesislerine giden evsel atık suların tarımda kullanılması için yürütülen örnek projeler var. Deniz suyunu arıtarak kullanan çok sayıda ülke var lakin bu bizim ülkemiz için biraz maliyetli bir prosedür. Su bittiği vakit alternatif kaynaklara bakmak mecburiyetindeyiz. Lakin su bitmeden, eldeki kaynakları tüketmeden yaşamak mümkün. Bugün konutlarda kullanılan su yüzde 10,sanayide yüzde 20, tarımda ise yüzde 70’i bulmaktadır. Vahşisulama gereksiz su sarfiyatını artırıyor. Arıtma tesisleri aslında tarım için önemli birsu üreticisi pozisyonunda. Biz para harcayıp arıttığımız suyu neden körfeze akıtıyoruz? Bunu neden tarımda kullanmayalım? Bu yolla önemli bir sorunu çözebiliriz” tabirlerini kullandı.
5 KENT RİSK ALTINDA
Su kaynaklarının kirletilmeden verimlişekilde kullanılması gerektiğini hatırlatan Ökten, “AB standartlarına uygun yönetmeliklerimiz var. Bizim temel külfetimiz kontrolde. Aksiyon planlarımız aslında Türkiye’nin bir sorunu olarak görülmeli. Vatandaşımız da endüstriciler de çiftçiler de mahallî ve merkezi yönetimciler de “Bu ülke hepimizin” diyerek suya sahip çıkmalıdır. İklim krizisu kaynaklarını tehdit ediyor. İnsan faktörü de su kalitesini düşürüyor. Yani hem suyun ölçüsü hem de kalitesi risk altında. Aslında iklim krizini yaratan da insan. Ziraî üretimdeki eski metotlar ve hatalısulama tekniklerisu kaynaklarını geri dönüşü olmayacak formda olumsuz etkiliyor. Su kaynaklarımızı kaybediyoruz. Bizim su tasarrufu kadarsu kaynaklarının korunması için de efor göstermemiz şart” kelamlarıyla su kaynaklarının korunması noktasında herkese büyük misyon düştüğünü tabir etti.
Ege Bölgesi’nin büyük kısmının susuzluk tehdidi ile karşı karşıya olduğunu açıklayan Ekolojik İstikrar Derneği Lideri Tolga Çalışkanelli, “Küresel ısınma suyun devamlılığı, kalitesi ve ölçüsünü etkilemektedir. Yapılan araştırmalarda 2050 yılında dünya nüfusunun yüzde 40’ından fazlasının su problemi çekeceği öngörülüyor. Su kıtlığı ile ilgili tehlike çanları çalıyor. TÜİK bilgilerine nazaran Türkiye nüfusunun 2030 yılında 100 milyona ulaşması ve kişi başına düşen kullanılabilirsu ölçüsünün da 1120 metreküp olması beklenmektedir. Araştırmalar ve öngörülere nazaran 10 yıl içerisinde kaynaklarımızın büyük bir kısmını kaybedeceğiz. 2050 yılında yaşanması öngörülen su kıtlığını da düşünürsek, dünya kaynakları tüketilen suyu karşılamıyor demektir. Su Kaynakları İdaresi ve Güvenliği Özel İhtisas Kurulu Raporu’na nazaran Ege Bölgesi’nde yer alan Gediz ve Büyük Menderes havzalarında bu yüzyılın sonunda yüzey sularının yüzde 50’sinin kaybolacağı, tarımda, yerleşimlerde ve endüstride aşırısu kahrı yaşanacağı kestirim ediliyor. İzmir başta olmak üzere, Manisa, Aydın, Balıkesir ve Uşak vilayetlerini ekolojik, ekonomik ve toplumsal alanlarda ciddisorunlar bekliyor. Global ısınma ve su kıtlığı, biyoçeşitlilik, besin, sıhhat, güç güvenliğini önemli manada tehdit edecektir. Kullanılabilir tatlısu kaynakları için öncelikle mevcudu korumak, olumsuz etkileneni kurtarmak,sürdürülebilirliğisağlamak gerekmektedir. En değerli problemlerimizden biri tatlısu kaynaklarının sanayi ve ziraî kirlilikle yok olmaya yüz tutmasıdır. Kirlilikle çabada daha sert tedbirler alınması gerekmektedir. Daha fazla betonlaşmak yerine, şahsî hayat alanlarımızı minimize tutmak ekolojik istikrarın sürdürülebilirliğine önemli katkı sağlayacaktır” dedi.
Cumhuriyet
