Ekim ayında TBMM’ye gelmesi beklenen toplumsal medyaya yönelik AKP tarafından hazırlanan yasa tasarısı ile palavra haber ve dezenformasyonun önüne geçileceği öne sürülüyor. Muhalefet ise yasanın emelinin “muhalefeti susturmak” olduğunu söylüyor.
Bu tartışma sürerken Medya Araştırmaları Derneği ise geçtiğimiz yıl Temmuz ayında kabul edilip 1 Ekim itibariyle tam manasıyla yürürlüğe giren Toplumsal Medya Yasası‘nın basın özgürlüğünü nasıl etkilediğine ait bir rapor hazırladı.
Gürkan Özturan’ın Proje Yöneticiliğini yürüttüğü “Toplumsal Medya Yasasının Basın Özgürlüğü Üzerine Tesirleri İzleme Araştırması” isimli raporda Ekim 2020 ile Nisan 2021 tarihleri ortasında alınan içerik kaldırma buyrukları kapsamında 35 yayın mecrasında 658 haber incelendi.
EN ÇOK CUMHURİYET’İN İÇERİĞİ KALDIRILDI!
Taramaya alınan kurumlar içerisinde en çok kaldırma buyruğu iletilen yayın organları olarak 80 içerikle gazetemiz Cumhuriyet oldu. Bunu 68 içerik ile BirGün Gazetesi, 52 içerik ile ODA TV takip etti.
Öteki mecralar ve kaldırılan haber sayıları ise şöyle:
“T24 (47 içerik), Sözcü Gazetesi (39 içerik), dokuz8HABER (36 içerik), Gerçek Gündem (36 içerik), SoL (34 içerik), TELE1 (32 içerik), Yeniçağ (31 içerik), : Kozmik Gazetesi (26 içerik), İleri Haber (23 içerik), ABC Gazetesi (18 içerik), Gazete Manifesto (18 içerik), Artı Gerçek (17 içerik), Duvar (15 içerik), Halk TV (14 içerik), Yurt Gazetesi (12 içerik), Sputnik TR (12 içerik), Karar (11 içerik). Gazete Seyahat (6 içerik), Tükenmez Haber (5 içerik), Gazete Kolektif (5 içerik), Bianet (3 içerik), Sendika.org (3 içerik), Umut Gazetesi (2 içerik) DW Türkçe (2 içerik), Yeni Ömür (2 içerik), Gazete Fersude (2 içerik), P24 (2 içerik), BBC Türkçe (1 içerik), Yeni1Mecra (1 içerik), 140Journos (1 içerik), Fox TV (1 içerik), Medyascope (1 içerik)”
KİMLER EN ÇOK HABER KALDIRTTI?
Bilgilere nazaran en çok kaldırma buyruğu iş insanı unvanını taşıyan şahıslar (103 içerik) tarafından talep edildi. Bu kümesi sırasıyla bakan (85 içerik) ve avukat (70 içerik) unvanlı şahıslar takip etti.
Haber kaldırılması talebi gelen öbür meslek kümeleri ve unvanların dağılımı ise şu formda:
“Üst seviye bürokrat (66 içerik), sivil yurttaş (40 içerik), siyasi parti yöneticisi (37 içerik) akademisyen (36 içerik) unvanını taşıyan şahıslar takip etmektedir. Kaldırma kararı talebinde bulunan öbür özneler ise şu biçimdedir: Ticari Şirketler (25 içerik), belediye lideri (19 içerik), savcı (16 içerik), kaymakam (15 içerik), hakim (15 içerik), milletvekili (12 içerik), banka yöneticisi (12 içerik), üst seviye askeri yetkili (10 içerik), sanatçı (9 içerik), sanık (8 içerik), vali yardımcısı (7 içerik), atlet (4 içerik), eski belediye lideri (3 içerik), memur (3 içerik), üniversite (2 içerik), savcı vekili (1 içerik), okul müdürü (1 içerik), başhekim (1 içerik).”
Araştırmada toplamda 58 içeriğin kaldırılmasını talep eden öznenin durumu ise bilinmiyor.
EN ÇOK ‘YOLSUZLUK’ VE ‘GÖREVİ BERBATA KULLANMA’ HABERLERİ ENGELLENDİ
Araştırma kapsamında kaldırılması talep edilen haber içerikleri 12 farklı başlık altında sınıflandırıldı. Bu başlıklar: ‘Yolsuzluk ve usulsüzlük’, ‘görevi berbata kullanma’, ‘siyasal çatışma’, ‘cinayet’, ‘çevre tahribatı’, ‘taciz’, ‘sabotaj’, ‘darp etme ve yaralama’, ‘intihar’, ‘nitelikli dolandırıcılık’, kabahat olarak tanımlanan ‘kumar oynama’ formunda kategorilendirildi.
Kaldırılması talep edilen haberlerin tematik dağılımında, ‘yolsuzluk ve usulsüzlük’ hususlarında 336 içeriğin, ‘misyonun berbata kullanılması’ ile ilgili 308 içeriğin kaldırıldığı saptandı.
658 kaldırma buyruğunun 580’inde tüzel sebep olarak ‘kişilik haklarının ihlal edilmesi’ gösterildi.
Kaynak: Independent Türkçe
Cumhuriyet
