Yazdığı sinema (Toprak) senaryosuyla sinema, piyesle (Mayın) tiyatro dahil, fotoğraf, yontu, desen, kitap kapağı tasarımı, gazetecilik, fotoğraf sanatına, söyleşi, seyahat, mektup, çocuk edebiyatına emek vererek, kiminde öncü kiminde en seçkin eserlerle sürdürülmüş bir ömür. Cumhuriyetimizin birinci yılları (Aksaray) doğumlu Fikret Otyam’ın hayatı boyunca hizmet ettiği her alanda apaçık görünen yurt insanına sevgisiyle perçinli toplumsal gerçekçi tavrı, babasının eczanesinde çalışmaya başladığı küçücük yaşına kadar uzanır. Bunu 1945-46’da Gece Postası gazetesinde yazdıklarında görürüz, çocuk yaşında tuttuğu deftere hikayeleştirerek kaydettiği, eczaneye gelen köylülerle ortasında geçen konuşmalar, onlardan dinleyip ezberlediği hikayeler. Bu kayıt alışkanlığını daha sonra derlediği birçok gün yüzü görmemiş türküler, gazete söyleşileri, seyahat yazılarıyla, gezip söyleştiklerini belgelediği fotoğraflarla sürdürür. Artık, bu özentisiz lakin ihtimamlı bir sevecenlikle yapılmış çalışmalarından oluşturduğu kitaplarla Anadolu’nun dağı bayırı, karı, kar altındaki köyü çayırı, Harran Ovası ihtimamlı sevecen bir gözle kayıt altındadır.
BEYAZ LEKEDEN IŞIK
Birinci gençlik yıllarında tekrar eczaneye gelen bir boyacının verdiği fırça ile tüp boyalar ise ona son soluğun varınca yârenlik eder. 1945’te girdiği Devlet Hoş Sanatlar Akademisi, bir yandan gazetecilik fotoğrafçılık çalışmaları devam ederken, 1953’te dahil olduğu Bedri Rahmi Eyüboğlu atölyesi, “Türk fotoğrafının kaynakları Alpler’ın ötesinde değil, Toroslar’ın eteğinde aranmalıdır” kelamını benimseyen Onlar Kümesi… Sonrası ise dışavurumculuk tesirinde lekesel anlayışla soyut tabir fakat lokal yöresel bakışla neredeyse ete kana bürünen tabiat ile içindekilerin ya da içerdiklerinin hikayesi. Ve fotoğraf sanatının en güç renk uğraşılarından beyaz, kompozisyonu genişçe kaplayabilen beyaz(lar)dan ışık, leke leke gölge. Batılı manada Türk fotoğrafının oluşumuna vurulan sağlam, içten fırça darbeleri.
FOTOĞRAFLI TÜRK MOTİF SÖZLÜĞÜ
Fikret Otyam, Türk fotoğraf sanatını öz kültürümüzden, halı, kilim, minyatür, işlememizden, Türk motiflerinden etkilenip etkileyerek oluşturmamızı savunur. Yapıtlarına baktığımızda “resimli Türk motif sözlüğü” de demeyi önerebileceğim, daima geliştirebileceğimiz bir sözlüğün öndeyişiyle karşı karşıya geliriz. Ağaç, gül, keçi, kedi, at, aslan, yılan, koyun, koç, deve, geyik, turna, tavus kuşu, güvercin başta olmak üzere kuş, şahmeran, hayat ağacı, üzerlik otu, nazarlık, nazar boncuğu, bayan başlıkları, tasavvuf imgeleri…
DÜNYA GÖZDEN PENCERE
Fikret Otyam, tuvale düştüğü ışığını, Türk kültürüyle harlayıp Anadolu’ya, Anadolu ömrüne tutarken, beyaz lekenin vilayetle de üstünde yer aldığı paletini o ömrü var eden tüm karakterlerinin üzerine döktü. Kısaca bitki, hayvan, bağ bahçe tarla, mesken, çocuk, inanç, insan… Ve bayan. İllaki Anadolu bayanı. Otyam’ın seven, sayan, gözeten eli ve yeni imgeleriyle yeterlice özgünleşen bu bayan, her biri dünya penceresi kocaman gözleriyle özgürleşti. Otyam’ın “Benim imzam üzere oldu” dediği bu sürmeli, fincan üzere gözlere ne vakit baksak dünyamıza açılır durur o pencere. Geleceğe de. Sanata evet.
Cumhuriyet
