Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Veteriner Fakültesi Fizyoloji Ana Bilim Kolu Öğretim Üyesi Doçent Dr. Mustafa Koçkaya, köylülerden ve yetiştiricilerden Kangal köpeklerinin doğum yaptıktan sonra, 10 gün içinde yavrularını yemeleri yahut ziyan vererek öldürmeleri istikametindeki şikayetler üzerine 5,5 yıl evvel çalışma başlattı.
HORMON EKSİKLİĞİ TESPİT EDİLDİ
Koçkaya evvel yavrularını yiyen anne köpekleri tespit ederek çalışmasına kattı. Akabinde 15 yavrusunu yiyen anne köpek üzerine ağırlaştı. Yavrulayan köpeklerin davranışlarını takip etmek için doğuma yakın, kulübelere kamera yerleştiren, saf ırk olup olmadıklarını ve kan kıymetlerini belirleyen Mustafa Koçkaya, kan kıymetlerinin sonucunda yavrularını yiyen tüm Kangal köpeklerde ‘oksitosin hormon’ eksikliği olduğunu tespit etti. Koçkaya’nın, bu cins köpeklerin doğumdan 10-15 gün içinde yavrularını yediğini ortaya çıkardığı çalışması, memleketler arası mecmualarda de yayınlanarak literatüre geçti. Birinci kere yapılan bu çalışma yurt dışındaki kimi hayvanat bahçeleri yetkilileri ve hayvanseverlerin ilgisini çekti. Yapılan çalışmanın akabinde bu yıl ise tedavi sürecine geçildi. Kangal köpeklerine oksitosin hormonu enjekte edilip, yavru yeme sorununun önüne geçildi.
“DÜNYAYA İLK DEFA BİZ TANITTIK”
Yapılan araştırmanın hakkında açıklamalarda bulunan ve çalışmanın dünyada birinci olma özelliği taşıdığını söyleyen Doçent Dr. Öğretim Üyesi Mustafa Koçkaya, “Bu çalışmayı bizden öbür dünyada yapan yoktur. Dünyaya birinci defa biz tanıttık. Biz bu çalışma hakkında birçok mail alıyoruz. Çalışmada yavrusunu yiyen Kangal köpekleri vardı. Biz bu köpeklerin neden yavrularını yediğini araştırdık. Yaklaşık 3 buçuk yıllık bir çalışma yaptık. Bu çalışmanın akabinde davranış skalası geliştirdik. Tıpkı vakitte hayvanların kan parametrelerine baktık. Baktığımızda bu hayvanlarda oksitosin hormonu yetersizliği olduğunu tespit ettik. Daha sonra bu işin tedavi boyutuna geldik. 2 buçuk yıllık bir çalışma yaptık. Bu kısımla da biz oksitosin hormonunu anne köpeklere doğum tamamlanır tamamlanmaz enjekte ettik. Daha sonra annelerin bedenindeki oksitosin düzeyine baktık. Oksitosin düzeyine bakarak annelerin bedenine rastgele bir ziyan vermeden yavrularını yemesinin önüne geçtik” dedi.
‘YAVRULARIMIZI KURTARDIK’
Yapılan çalışmanın toplumda da değerli bir yere sahip olduğunu belirten Koçkaya, “Bu bizim için çok değerlidir. Yavrusunu yiyen hayvanlar hayvan sahipleri tarafından cani olarak isimlendiriliyor. Maalesef bu hayvanlar ya azat ediliyor ya da acısız öldürülüyor. Biz bunun önüne geçerek hem yetiştiriciye dayanak olduk hem de hayvanların geleceği ve yavrularımızı kurtarmış olduk. Bizim yaptığımız çalışma Kangal köpeklerine mahsustur. Fakat dünyanın birçok ülkesinden mail alıyoruz. Farklı ırkların da yavru yeme sorunu olduğunu söylüyorlar. Lakin laboratuvar çalışmaları ve davranış çalışmalarının yapılıp ortaya koyulması lazım. Fakat biz bunun Kangal köpeğine mahsus değil öteki köpek ırklarında da olduğunu düşünüyoruz ve ispatlamamız lazım” tabirlerinde bulundu.
Ensonhaber