Göğüs Hastalıkları Kısmından Prof. Dr. Muhammed Emin Akkoyunlu, halk ortasında nefes darlığı olarak bilinen dispne hastalığı hakkında kıymetli ihtarlarda bulundu.
Akkoyunlu, nefes darlığının en sık görülen şikayet olduğunu belirterek “Kırık, çıkık, travmalar hatta kesici ve delici alet yaralanmaları dahil olmak üzere bütün acil müracaatlarını ele aldığımızda bunlar ortasında yeniden en sık nefes darlığını yani dispneyi müracaat nedeni olarak görüyoruz. Nefes darlığının bu halde sık semptomlarla görülmesinin nedeni birçok organ ve hastalığın birlikte olmasından kaynaklanıyor. Yani santral hudut sisteminden tutunda kalp ve akciğer hastalıklarına kadar hatta kansızlık üzere birçok hastalığa kadar şikayet ve belirtiler çoklukla nefes darlığıyla ortaya çıkar. Bunların yanında ruhsal rahatsızlıkların büyük bir kısmının nefes darlığıyla bulgu vermesi açıkçası dispne şikayetinin çok sık bir halde ortaya çıkmasını sağlıyor” diye konuştu.
RUHSAL BİR RAHATSIZLIK DA ETKİLEYEBİLİR
Sıhhat çalışanları açısından da nefes darlığı şikayetinin hem ruhsal hem de değerli organ ve dokuların hastalık belirtisi olmasının tanıyı zorlaştırdığına işaret eden Prof. Dr. Akkoyunlu, şöyle devam etti:
“Bu türbülans içinde bir şey yok diyebilmek, en azından nefes darlığına ruhsal diyebilmek, hakikaten sağlıkçıların en fazla zorlandığı şeylerden bir adedidir. Ruhsal yahut ağır organ yetmezliklerinin dışında şayet çok fazla hareket edip, efor sarf etmiyorsanız hareketle bir arada olağan beşerden daha süratli bir biçimde nefes darlığı yaşayabilirsiniz. Tüm bunları bir ortaya getirdiğimizde nefes darlığı yaşayan hasta, kolay ruhsal bir durum olacağı üzere hayati tehdit oluşturan bir organ yetmezliği yahut hayatı boyunca sakat bırakacak organ hasarı tablosunda göstermesi nedeniyle bu durumu ciddiye almalı.”
BU BELİRTİLERİ GÖZ ÖNÜNDE BULUNDURUN
Prof. Dr. Akkoyunlu, birtakım belirtilerin dikkate alınması gerektiğine işaret ederek, “Mesela sırt üstü yattığınızda nefes darlığı ortaya çıkıyorsa muhtemelen kalple yahut kalple ilgili olan bir organın sorununu yaşıyor olabilirsiniz. Islık çalar üzere bir hırıltı varsa beraberinde astım, KOAH üzere bir akciğer hastalığı yaşıyorsunuzdur. Batma şeklinde ani yahut ezilme formunda göğüs ağrısı kelam mevzusuysa akciğere pıhtı atmış olabilir ya da kalp krizi durumu kelam konusu olabilir. Bunların hepsi birebir hakikat olan şeyler değil yalnızca ihtimaller bazında söz ediyoruz. Bu nedenle şayet bir nefes darlığı tablosuyla karşı karşıyaysanız katiyen daha evvel tekrarlayan ve makul bir nedene bağlı değilse bir sıhhat kurumuna başvurmalısınız” sözlerini kullandı.
DEPRESYONUN BELİRTİSİ OLABİLİR
Prof. Dr. Akkoyunlu, hususa ait değerlendirmesinde, “Yaş kümesine nazaran değişmekle birlikte çok sigara içen ve nefes darlığı uzun vakittir devam eden bireylerde KOAH’ı en sık neden olarak görüyoruz. Yavaş yavaş kilo kaybeden, ileri yaşta sigara içen şahıslarda kanserin bir belirtisi olarak görüyoruz. Tekrar bu şahıslarda kalp yetmezliği, koroner yahut damar rahatsızlığı üzere durumları ortada görüyoruz. Lakin yaş marjını biraz geri çekersek, şayet ataklar biçiminde geliyorsa polenlerle, parfüm, yemek ve deterjan kokularıyla tetikleniyorsa yeniden astımı ya da alerjik durumları ön planda görebiliyoruz. Ani batma biçiminde göğüs ağrıları meydana geliyorsa bunlarda yeniden göğüste ya da akciğerde ani damar tıkanmaları ön plandadır. Genç yaşlarda eforla birlikte ortaya çıkan durumlar ise kalp kapacıklarında ya da kalp duvarlarında delik ve kaçaklara bağlı olarak ortaya çıkabiliyor. Bunlar çocukluk çağında da çok sık gördüğümüz nefes darlığının nedenleri ortasındadır. Şayet rastgele bir nedene bağlanamıyorsa nefes darlığının bilhassa depresyonun bir belirtisi olarak bazen ileri yaşlarda da hassas bireylerde depresyonun bir belirtisi olarak ortaya çıkabiliyor” dedi.
Cumhuriyet