Ege Üniversitesi (EÜ) Fen Fakültesi Biyoloji Kısmı Botanik Anabilim Kolu Öğretim Üyesi, Botanik Bahçesi ve Herbaryum Araştırma ve Uygulama Merkezi Idare Konseyi Üyesi Doç. Dr. Hasan Yıldırım ve Hacettepe Üniversitesi Biyoloji Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Barış Özüdoğru, Antalya Bakır Dağı’nda daha evvel keşfedilen lakin kuşağı tükendiği sanılan ‘Bakır kazteresi’ni bilim dünyasına tekrar kazandırdı.
Bakır kazteresi hakkında bilgi veren Doç. Dr. Hasan Yıldırım, arabis cinsi bitkinin, hardalgiller ailesine ilişkin bir küme olduğunu ve dünyada yaklaşık 60 kadar tipinin bulunduğunu belirtti.
JENERASYONU TÜKENMİŞTİ
Türkiye’de 21 tipi bulunan bitkinin 11 cinsinin endemik olduğuna işaret eden Yıldırım, “Bu cinslerden biri ise 2000 yılında Antalya Bakır Dağı’nda 2100-2520 metre rakım aralığında keşfedilen, bilimsel ismi ‘Arabis lycica’ olan ve Türkçe ismi de ‘Bakır kazteresi’ olan bitkidir. Sonraki yıllarda mevzu uzmanı araştırıcılar bir daha bu tipe rastlamamıştır. Giderek artan insan faaliyetleri, global ısınma, çok otlatma üzere etkenlerden kaynaklı olarak, popülasyonunun yok olduğu ve cinsin kuşağının tükendiği sonucuna varılmıştır.” sözlerini kullandı.
TABIAT GEZİSİ SIRASINDA KEŞFEDİLDİ
Antalya Korkuteli’ndeki Eren Dağı’nda bir tabiat gezisi sırasında öğretmen olarak misyon yapan Sıtkı Özkaya’nın bitkiyi fotoğrafladığını tabir eden Doç. Dr. Yıldırım, şunları kaydetti:
“Sosyal medya platformunda dikkatimizi çeken bu bitkinin, jenerasyonunun tükendiği düşünülen ‘Bakır kazteresi’ olduğu sonucuna vardık. Bitkinin durumunun netleştirilmesi ve popülasyon durumunun belirlenebilmesi için meyve vakti olan temmuz ayı başlarında öğretmen Sıtkı Özkaya, Tarım ve Orman Bakanlığı, Ege Ziraî Araştırma Enstitüsünden Dr. Erdinç Oğur’un da içinde yer aldığı bir grupla Eren Dağı’na bir araştırma gezisi düzenledik ve tipe yönelik ayrıntılı popülasyon çalışması yaptık.”
300 CİVARINDA BİREYİ VAR
Yıldırım, 2490-2750 metre rakımlar ortasında yayılış gösteren bitkinin yaklaşık olarak 300 civarında bireyinin bulunduğunu aktararak, cinsin ülkenin endemik doğal bir mirası olduğunu, kuşağının büsbütün yok olmaması için acil bir aksiyon planı hazırlanması gerektiğini vurguladı.
Ensonhaber