Sakarya Üniversitesi Tıp Fakültesi mezuniyet merasimi öncesi, öğrencilerin mesleğe başlamadan evvel okuduğu, “Hekimlik Andı” olarak bilinen Hipokrat Yemini’nden “cinsiyet, etnik kimlik ve cinsel yönelim ayrımı yapılamayacağına” yönelik kısım çıkarıldı. Öğrencilerin yansısı üzerine, “mezuniyet töreni” programından çıkarılan yemin bir gün öncesinden öğrencilere okutuldu. Üniversitenin dayattığı metne reaksiyon gösteren birtakım öğrencilerin “Hipokrat Yemini”ni okuduğu öğrenildi.
Türk Tabipleri Birliği (TTB), yüzyıllardan beri tabiplerin bu andı ederek mesleğe başladığını ve değiştirilmesinin kabul edilemeyeceğini belirtirken Gazi Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Kolu öğretim üyesi Prof. Dr. Esin Davutoğlu Şenol da “Durum son derece vahim” değerlendirmesini yaptı.
‘BU KADAR PİŞKİNLİĞE YEMİN NE YAPSIN?’
Üniversite idaresinin halini “ilkellik” olarak niteleyen CHP Ankara Milletvekili Murat Buyruk, “Hekimlik andı yüzyıldır mezuniyet merasiminde ediliyor, bir gün öncesinde ve kapalı salonlarda değil. Öğrenciler dikte edilen ayrıştırıcı metni okumayınca devayı yemin merasimini yapmamakta buldular, yakalanınca da ‘Yemin dün edildi’ diyorlar. Bu kadar pişkinliğe yemin ne yapsın?” diyerek reaksiyon gösterdi.
Savlara ait telefonla ulaştığımız rektörlük yetkilileri, “Neden bu türlü bir uygulamaya gidildiği” konusundaki sorularımızı karşılıksız bıraktı.
Durum, toplumsal medyada da yansılara yol açtı. Mevzuyu geçen günlerde toplumsal medya hesabından lisana getiren Prof. Dr. Esin Davutoğlu Şenol, “Sakarya Tıp Fakültesi mezunlarına, bu yıl farklı bir tabip andı yaptıracak. Bilhassa cinsiyet ayrımı, etnik köken ayrımı ve cinsel yönelim ayrımı ile ilgili kısımlar çıkarılmış. Ben bu durumu vahim olarak değerlendirdim” paylaşımını yaparak Hekimlik Andı ile SAÜ Tıp Fakültesi’nde okunacak hekimlik andını yan yana paylaştı.
‘HACETTEPE’NİN BU TÜRLÜ BİR ANDI YOK’
Bunun üzerine bir küme tarafından gaye haline geldiğini anlatan Şenol, “Okunacak metnin Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi’nin yemini olduğunu tez ettiler. Meğer Hacettepe Üniversitesi’nin eski rektörü Haluk İhtimam ‘Bizim o denli bir andımız yok’ dedi. Tüm bu yaşananların akabinde mezuniyet merasiminden evvel, çarşamba günü öğrencilerin üniversitenin kendisinin hazırladıkları metni okuduğunu öğrendim. ‘Bu metne itirazı olan varsa’, ‘bu maddeyi okumak isteyen varsa isteyen okuyabilir’ denilmiş. Hipokrat Yemini yasal bir şey değil fakat esaslı bir gelenek. İstanbul Kontratı üzere… Yasal yaptırım değil elbette değiştirebilir lakin bu üç maddeyi çıkarınca o vakit niye cinsiyet, cinsel yönelik ve etnik kökeni çıkarıyorsun diye sorulur” dedi.
‘AKADEMİ KİMLERİN ELİNDE?’
CHP’li Murat Buyruk ise üniversitedeki “Hipokrat Yemini” tartışmasının haftalardır devam ettiğini öne sürerek duruma reaksiyon gösterdi. Buyruk, şöyle devam etti: “Genç tabipler Hipokrat Andı’ndan cinsiyet, etnik kimlik ve cinsel yönelim ayrımı çıkarılarak yemin ettirilmek isteniyor. Öğrenciler eksik metni okumayı reddedince rektörlük mezuniyet merasimde Hipokrat Andı okutmaktan vazgeçmiş. Genç tabiplerin hastalarına bakarken, hekimlik yaparken, etnik köken, cinsiyet yahut cinsel yönelim ayrımı yapmasını hangi baş isteyebilir? Bu türlü bir ilkellik, bu yüzyıla ilişkin olamayacağı üzere bu bin yıla da ilişkin olamaz. Böylesine bir ilkelliğin üniversitelerimizde yetkili pozisyonuna gelmiş olması son derece ıstırap ve telaş vericidir.” Buyruk, üniversite idaresinin öğrenciler üzerinde baskı kurduğunu da tez etti.
‘KINIYORUZ, KABUL EDİLEMEZ’
TTB Merkez Kurulu 2. Lideri Doç. Dr. Ali İhsan Ökten de “Hipokrat Yemini bizim andımızdır ve değiştirilmez. Yüzyıllardan beri biz bu andı ederiz ve bu andı içerek hekimliğe başlarız. Rektörlüğün yahut dekanlığın kendi başına nazaran yine düzenleyip oradan etnik köken, cinsiyet yahut cinsel yönelim üzere kavramları çıkarması kabul edilebilir durum değil, kınıyoruz. Bu kendi dünya görüşlerini toplumu, tıp öğrencilere yahut hekimliğe dayatmalarıdır bu. Daha evvelce de bize duyum gelmişti bahse ait. Dün de kendi istedikleri metni okuttuklarını duyduk. İsteyen istediğini okusun mantığı da olamaz” dedi.
Hipokrat Yemini’nin, antik çağda yaşamış ve Batı tıbbının kurucusu olduğu kabul edilen Hipokrat ya da onun öğrencilerinden birisi tarafından yazıldığı kabul edilir. Türkiye’deki tıp fakültelerinin mezuniyet merasimlerinde Dünya Tabipler Birliği Cenevre Bildirgesi’ndeki Hekimlik Andı okunuyor.
Cumhuriyet