ABD’nin çekilmesinden sonra Türkiye’nin Kâbil Hamid Karzai Havaalanı’nın güvenliğini sağlama teklifi hakkındaki görüşmeler sürerken Afganistan’da güvenlik durumu giderek kötüleşiyor. Afgan ordusu ve Taliban ortasındaki çatışmalar şiddetlenirken Türkiye’nin Kâbil Büyükelçiliği, Afganistan’da bulunan Türk vatandaşlarının bilhassa Mezar-ı Şerif Başkonsolosluğu’nun vazife alanındaki vilayetler ortasındaki seyahatlerden kaçınmalarını tavsiye eden bir güvenlik uyarısı yayımladı.
Başkonsolosluğun misyon bölgesinde bulunan Afganistan’ın kuzey bölgelerindeki Faryab, Cevizcan ile Sar-i Pul vilayetlerinde olumsuz seyreden güvenlik kaidelerinin güzelleşmediği, ayrıyeten Belh, Samangan, Baglan, Tahar, Kunduz ile Badahşan vilayetlerinde de “olumsuzluklar” yaşandığı belirtildi. Duyuruda, “Vatandaşlarımızın şahsî güvenlikleri konusunda önlemli olmalarının, vilayetlerarası seyahatlerden sarf-ı nazar etmelerinin ve bu vilayetlerdeki kalış müddetlerini gözden geçirmelerinin uygun olacağı değerlendirilmektedir” denildi.
Cumhuriyet’in Türk diplomatik kaynaklardan edindiği bilgiye nazaran bölgede berbatlaşan güvenlik şartlarına rağmen Türkiye’nin Mezar-ı Şerif Başkonsolosluğu açık durumda ve faaliyetini sürdürüyor. Afganistan’da gelişen güvenlik durumunun yakından izlenerek misyon ve işçi güvenliği için gerekli önlemlerin alındığını belirten diplomatik kaynaklar, bu kapsamda vize ve öteki konsolosluk süreçlerinin yapılmaya devam edildiğini bildirdi.
Mezar-ı Şerif, başşehir Kâbil’in 400 kilometre kadar kuzeybatısında ülkenin Özbekistan, Türkmenistan ve Tacikistan’la olan hudutlarına yakın bir noktada bulunuyor.
RUSYA KAPATTI
TALİBAN’DAN ‘İŞGALCİ’ ÇIKIŞI
ABD, NATO güçlerinin Afganistan’dan çekilmesi sürerken ülkenin bilhassa kuzey bölgelerinde aktiflik alanını genişleten köktendinci Taliban’dan “bütün yabancı askerilerin eylül ayına kadar çekilmesi, aksi takdirde işgalci güç statüsünde görülecekleri” açıklaması geldi. ABD idaresi çekilme sürecinin 11 Eylül akınlarının 20. yıldönümü olan bu tarihe kadar tamamlanacağını duyurmuştu.
Öte yandan AFP’nin haberine nazaran, Taliban militanlarının ağır saldırısı akabinde bini aşkın Afgan asker, komşu Tacikistan’a sığındı. Bedahşan vilayetinde 6 bölgenin Taliban’ın denetimine geçtiği aktarıldı. Geçen ay sonunda da Taliban’ın, Kunduz eyaletinde Tacik-Afgan sonundaki Şirhan hudut kapısına düzenlediği taarruzdan kaçan 134 Afgan asker, hududu geçerek Tacikistan topraklarına sığınmıştı. Tacikistan’ın sonda güvenliği sağlamak için 20 bin yedek askeri misyona çağırdığı belirtildi.
Kremlin’den yapılan açıklamada ise Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in Tacik mevkidaşı İmamali Rahman ile yaptığı görüşmede “Afganistan sonundaki durum ile ilgili Tacikistan’a gerekli dayanağı vermeye hazır olduğunu teyit ettiği” belirtildi. Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov da Afganistan’daki durumdan telaş duyduklarını belirtirken Rus askeri birliklerinin ülkeye gönderilmesi ihtimaline yönelik “Bu seçeneğin Afganistan idaresi ve Taliban ile istişare edilmediği” açıklamasını yaptı.
‘TEKNİK KONULAR’ VURGUSU
Afganistan Devlet Lideri Eşref Gani’nin sözcüsü dün Taliban’ın hakimiyet ilan ettiği bölgelerin geri alınması için geniş çaplı operasyon başlatılacağı sinyali verdi. Lakin alanda örgütün ilerlemesine işaretle bunun güçlü bir süreç olacağına dikkat çekiliyor. Reuters’e konuşan Taliban Sözcüsü ise Doha’da Kâbil idaresi ile geçen hafta yapılan müzakerelere atıfla “Görüşmelerin önümüzdeki günlerde hızlandırılacağını, tarafların gelecek ay birbirlerine barış planlarını sunabileceğini” söyledi.
Türkiye’nin Kâbil Havaalanı’nın güvenliğini üstlenme önerisi de tartışmaların merkezinde. Ankara-Washington sınırında bu sürecin nasıl yaşama geçebileceğine yönelik görüşmeler sürerken şimdi net bir karar yok. Afganistan Ulusal Güvenlik Danışmanı Hamdullah Mohib’den dün Türkiye ile havaalanının güvenliğin sağlanmasına yönelik görüşmelere devam ettikleri açıklaması geldi.
Sputnik’e konuşan Mohib, “Bürokratik sorunları tahlile kavuşturmamız gerekiyor. Ancak daha vaktimiz var, bu mutabakatın oluşturulabilmesi için çalışıyoruz” tabirini kullandı. Mohib, hava trafiği denetçilerinin eğitimi üzere, havaalanının işletilmesini sağlamaya yönelik birtakım teknik hususların tahlile kavuşturulamadığını kaydetti. “NATO’dan partnerlerimizden biri, yani Türkiye’nin eğitim tamamlanıncaya kadar havaalanının teknik problemleriyle meşgul olabilmesi, bizim de bu bölgeyi Afganların sorumluluğuna verebilmemiz için artık bir çeşit geçiş devri gerekiyor” sözlerini kullandı. Taliban’dan Türkiye’nin teklifine daha evvel ret karşılığı gelmişti.
Cumhuriyet