Çok ya da denetimsiz güneşlenmenin ciltte lekelere, kırışıklıklara hatta deri kanserlerine sebep olduğu birçok bilimsel çalışma ile kanıtlandığını belirten Çapkan deriyi güneşin ziyanlı ultraviyole ışınlarından korunmada 3 değerli adım olduğunu söyledi.
Çapkan, “Direkt güneş ışığından kaçınmak, gölgede kalmak maruz kalınan UV ışınını yüzde 75 oranında azaltır. Akıllı telefonlarda hava durumu uygulamalarında da görülebilen UV indeksi bilgisi size kılavuzluk edebilir. Bilhassa bu paha 3 ve üzeri ise kesinlikle korunma gerekir. Uv indeks, gün içerisinde güneş tam doruktayken yer yüzüne ulaşması beklenen ve ziyanlı olabilecek radyasyon ölçüsü ölçeğidir” diye konuştu.
GÜNEŞTEN GÖZETİCİ ÖZELLİĞİ OLAN KIYAFETLER GİYİN
Fizikî ve kimyasal güneş koruyucular olarak 2 tip güneş hami bulunduğunu söyleyen Çapkan, “Fiziksel güneş koruyucular deriyi kalkan üzere korur, güneş ışınlarını yansıtarak uzaklaşmasını sağlar. Deriden emilmezler. Hassas cilt yapısına sahip olanlar, bebekler ve bilhassa hamilelere yüzde 100 fizikî, mineral filtreli koruyucular tercih edilmelidir. Fizikî güneş koruyucular titanyum dioksit ve çinko oksit üzere doğal mineralleri içerirler. Tesirleri sürüldükleri anda başlar” tabirlerini kullandı.
Çapkan, kimyasal güneş koruyucular ile ilgili ise şu bilgileri verdi:
“Kimyasal güneş koruyucular, güneş ışınlarını sünger üzere emerler. Deriye uygulaması kolaydır ve beyaz kalıntı bırakmadan emilir. İçeriğinde oxybenzone, avobenzone, octisalate, octocrylene, homosalate, octinoxate bulunabilir. Çok ağır kullanımda sistemik emilimleri gösterilmiştir. Bu sebeple seçilen eserler onaylı, kaliteli ve muteber olmalıdır.”
GÜNEŞ GÖZETİCİ SEÇİMİNE DİKKAT
Güneş kollayıcı seçiminde ve kullanımında dikkatli olunması gerektiği ikazında bulunan Çapkan, “En az 30 müdafaa faktörlü güneş koruyucular tercih edilmelidir. 6 aydan büyük bebeklere ve hamilelere yüzde 100 mineral filtre içeren güneş koruyucular tercih edilmelidir. Yağlı ve karma ciltlerde, su bazlı eserler ya da jel formunda eserler seçilmelidir. Kuru ciltlerde krem formları, bedende sprey ya da süt formları kullanılabilir. Tüm alanlara eşit biçimde sürülmelidir. Uygulanması gereken ölçüsü azaltmak müdafaa seviyesini kıymetli ölçüde azaltacaktır. Güneşten korunmanın devamlılığını sağlamak emeliyle terledikten, yüzdükten yahut havlu ile kurulandıktan sonra uygulama sürecinin tekrarlanması gerekir” dedi.
Uzman Dr. Onur Çapkan, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Güneş koruyucular güneşe çıkmadan 20 dakika evvel sürülmeli 2-3 saate bir tekrarlanmalıdır. Güneş koruyucular tüm bedene %100 sürülmediği ve bu kadar sık tekrarlanmadığı için pratikte D vitamini üretimini engellediği bilgisi gerçek değildir. Ayrıyeten D vitamini sağlıklı beslenerek yahut vitamin destekleriyle daha inançlı biçimde alınabilir. Güneş ışınlarının daha dik geldiği 11 ile 16 saatleri ortası güneşlenmekten kaçınılmalıdır. Bu saatler dışında kol ve bacaklardan sırf yarım saatlik güneş maruziyeti günlük D vitamini üretimi için kafidir.”
DERİ KANSERİNİN SEBEBİ UZUN MÜDDETLİ GÜNEŞ MARUZİYETİ
“En sık görülen kanserlerden olan deri kanserinden korunmada güneş koruyucularının aktifliği tartışmasızdır” diyen Çapkan, “Bazal hücreli karsinom, yassı hücreli karsinom ve malign melanom için en değerli risk faktörlerinden birisi korunmasız uzun müddetli güneş maruziyetidir. Ani güneş yanıkları, su toplayan güneş yanıkları en berbat deri kanserlerinden biri olan malign melanom riskini önemli oranda arttırmaktadır. Uzun müddetli biriken güneş maruziyeti bazal ve yassı hücreli deri kanseri riskini arttırmaktadır. Çocukluk çağında dahi olsa tekrarlayan korunmasız güneş maruziyeti ve yanıkları ileri yaşta görülebilecek deri kanserleri riskini bariz biçimde arttırmaktadır. Bu sebeple korunmaya çocukluk çağında da dikkat edilmelidir. Güneş koruyucular UVA ve UVB muhafazasını bir ortada içermelidir. UVA derinin alt katmanlarına kadar iner; deri yaşlanması, lekeler, kırışıklıklar ve deri kanserleriyle bağlantılıdır. UVB, derinin üst katmanlarını tesirler ve güneş yanıkları ve deri kanseriyle ilişkilidir” halinde konuştu.
KONUTTA DE GÜNEŞTEN KORUNMAYA DEVAM EDİN
Türkiye üzere 4 mevsim güneş alan ülkelerde güneş koruyucuların yıl uzunluğu kullanılması gerektiğinin altını çizen Çapkan, “UVA ışınları pencere ve araç camlarını geçebilmektedir. Bu sebeple korunmaya mesken içinde de devam edilmesi önerilmektedir. 15 müdafaa faktörlü nemlendiriciler üzere eserler mesken içi kullanımda tercih edilebilir. Cilde ziyan veren UV ışınları yüzde 80’e kadar bulutlardan filtre olarak gelir ve ziyanlı tesirini sürdürür. Bu sebeple bulutlu havalarda da güneş koruyucular kullanılmalıdır. Güneş ışınları deniz, havuz ya da kar üzere yüzeylerden yansır bu nedenle gölgede bulunulsa bile yaz -kış güneş koruyucular kullanılmalıdır. Kesinlikle şapka ve güneş gözlüğü kullanımı da korunmaya eklenmelidir. Hassas ve problemli bir cilt tipiniz varsa dermatoloğunuza danışarak uygun eserleri seçebilirsiniz” diyerek kelamlarını sonlandırdı.
Cumhuriyet
