Balon balığı yenmeyecek lakin alternatif esere dönüşecek.
Çukurova Üniversitesi (ÇÜ) Su Eserleri Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ali İstek Köşker, Türkiye’deki kıyılarda istilaya neden olan balon balıklarının katiyen yenmemesi gerektiğinin altını çizerken, bu balıkların gübre, kozmetik sanayi, diş dolgusu, süs eşyası ve balık unu üzere alternatif eserlere dönüştürülebileceğini kaydetti.
Balon balığının zehrinden üretilmiş şimdi bir zehir yok.
BESİN OLARAK TÜKETİLMESİ ÖLÜMLERE YOL AÇIYOR
Türkiye’deki kıyılarda bulunan balon balıklarının dünyada bilinen en güçlü denizel toksin olan tetrodotoksin zehrini barındırması nedeniyle besin olarak tüketilmesi ölümlere yol açıyor.
Son 6 ayda ülkemizde 2 vatandaşın vefatına neden olan balon balıklarının içindeki zehrin de bilinen rastgele bir panzehri bulunmuyor.
SİYANÜR VE MORFİNDEN DAHA TESİRLİ
Siyanür ve morfinden daha tesirli bir yapıya sahip olan balon balığı zehri için bilimsel araştırmalarla tıbbi tedaviler üzerinde kullanılabilmesine yönelik çalışmalar sürüyor.
“HENÜZ ZEHRİNDEN ÜRETİLEN BİR İLAÇ YOK”
Balon balığı zehrinin ilaç olarak kullanılmasına yönelik araştırmalarla ilgili bilgi veren Doç. Dr. Ali İstek Köşker, “Japonya, Çin üzere Uzak Doğu ülkelerinde klâsik tıp içerisinde balon balığı zehri kullanıldığı bilinmektedir. Zira balon balıkları ve içerdiği zehir, onların kültürlerinde çok eski vakte kadar dayanmaktadır. Ama hali hazırda ruhsat alınmış, çağdaş tıpta kullanılan etkin bir tetrodotoksin kökenli ilaç bulunmamaktadır. Balon balıkları hiç bedellendirilemez mi diye sorulursa, elbette kıymetlendirilebilir. Bilhassa bizim üzere balon balığı istilası yaşayan ülkelerde bu daha öncelikli olarak sorulmalıdır.” diye konuştu.
“ALTERNATİF ESERE DÖNÜŞTÜRÜLEBİLİR”
Ülkemizde besin olarak tüketimi ölümlere neden olan balon balığının farklı alanlarda değerlendirilebileceğine dikkati çeken Doç. Dr. Köşker, şöyle konuştu:
“Japonya’da tüketilen 22 balon balığı çeşidinden hiçbiri bizim kıyılarımızda yaşamıyor. Besin dışı kullanımına yönelik araştırmalara yoğunlaşabiliriz. Toplanan balon balıklarının gübre olarak kullanabiliriz. Küçük balon balıklarının süs eşyası olarak kullanımı kıymetlendirilebilir.
BALIK UNU YAPILABİLİNİR
Başka balıkların beslenmesi için balon balıklarının iç organları çıkarılarak balık unu üretiminde kullanılabilir.
DİŞ DOLGU GERECİ ÜRETİLİYOR
Mesela İskenderun Teknik Üniversitesi’nden bilim insanlarının balon balıklarından diş dolgu materyali üretilmesine yönelik araştırmaları var. Sanırım patentini de alma aşamasındalar. Hayli yenilikçi bir araştırma. Bu biçim alternatif eserlerin geliştirilmesinde kullanılabilir. Bu istikametteki araştırmaların teşvik edilmesi gerek halk sıhhati açısından gerekse de balon balığı istilasının dengelenebilmesine yönelik bir gayret olarak çok manalı ve gerekli olacaktır.
KOZMETİK ENDÜSTRİNDE KULLANIMINA YÖNELİK ARAŞTIRMALAR SÜRÜYOR
Ayrıyeten balon balıklarının derisindeki kolojen içeriğinin kozmetik endüstrinde kullanımına yönelik ülkemizde olmasa da farklı ülkelerde bu manada yapılan araştırmalar var. Ancak tekrar ilaçta olduğu üzere kolojende de ticari olarak kullanım basamağına şimdi geçilmemiş durumda.”
“YENİLMESİ MEVTLE SONUÇLANIYOR”
Türkiye’de 15 yıllık bir geçmişine karşın balon balıklarının vatandaşlar tarafından hala gereğince tanınmadığını lisana getiren Köşker, “Japonya üzere balon balığının ağır yaşadığı ve tüketildiği bir ülkede dahi yılda 1- 2 mevt yaşanmaktayken bizim ülkemizde son 6 ay içerisinde gördük ki 2 vatandaşımızın vefatına mal oldu. Vatandaşlarımız balon balığından katiyen ve muhakkak uzak durmalılar. Biz çalışmalarımızda bunların zehirli olduğunu ortaya koyduk lakin yeniden de acı bir bulgu var ortada. İki vatandaşımız balon balığı tüketerek ömrünü yitirdi.” dedi.
Ensonhaber
